HOME > 分類 > 系統分類種名一覧

コノの分類.jpg

 原種はこれまでに基本種・亜種・変種を合わせて170種ほどが知られており、現在も数年に1種程度の割合で新種が発表されています。本ページでは約170種の原種を16のセクション(§・節)に分けてリスト化しています。

分類の基準

 Steven Hammer氏(2002)の著書 - New Views of the Genus Conophytum "Dumplingand his Wife" -, EAE Creative Colour, Norfolk, UK に記載の学名及び分類を基準としました。なお、体形(タビ、鞍、コマ等々)にる分類は、体形の類似性だけで進化系統を反映したものと考えられないため本ページでは取り扱いません。

従来との変更点

 同氏の1993年の著書 - The Genus Conophytum A Conograph - では、種を16のセクション(節)に分類し、それを昼咲き亜属と夜咲き亜属の2つの亜属として大別していました。最新、2002年の著書ではこの2亜属分類を廃すると共に、Subfenestrata節(昼咲き)の6種のうち4種がCheshire-feles節に移行しました。その結果、Cheshire-feles節には昼咲き種と夜咲き種が存在することとなりました。その他、節の間での移動が若干見られます。

分類表

 以下の写真は当該セクションの代表的な姿を示しており、クリックすると各セクションに分類される種名リストが表示されます。

SectBiloba2.jpg§ Biloba(足袋型〜ハート型の体形)

Conophytum bilobum subsp. bilobum (Marloth) N.E.Br.
           subsp. bilobum var. elishae (N.E.Br.) S.A.Hammer
           subsp. bilobum var. linearilucidum (L.Bolus) S.A.Hammer
           subsp. bilobum var. muscosipapillatum (Lavis) S.A.Hammer
           subsp. altum (L.Bolus) S.A.Hammer
           subsp. claviferens S.A.Hammer
           subsp. gracilistylum (L.Bolus) S.A.Hammer
Conophytum chauviniae (Schwantes) S.A.Hammer
Conophytum frutescens Schwantes
Conophytum meyeri N.E.Br.
Conophytum velutinum subsp. velutinum Schwantes
            subsp. polyandrum (Lavis) S.A.Hammer

タビ型園芸品種の元になった原種の一群であり、原種から選抜された’式典’・’桜貝’・’寂光’・’雛鳩’などの他、種間交配で作出された園芸品種が普及しています。最も強健な種類でもあります。

helle-s.jpg§ Herreanthus(深い切込み〜足袋型の体形)

Conophytum blandum L.Bolus
Conophytum herreanthus subsp. herreanthus S.A.Hammer
             subsp. rex S.A.Hammer
Conophytum jarmilae J.J.Halda
Conophytum marginatum var. marginatum Lavis
             var. haramoepense (L.Bolus) Rawé
             var. littlewoodii (L.Bolus) Rawé
Conophytum regale Lavis
Conophytum semivestitum L.Bolus

C. herreanthusはかつてHerreanthus属であったもので、和名「翼」が与えられています。
このセクションはほとんど品種改良されていません。

SectWett.jpg§ Wettsteinia(独楽型の体形)

Conophytum bachelorum S.A.Hammer
Conophytum bolusiae subsp. bolusiae Schwantes
           subsp. primavernum S.A.Hammer
Conophytum chrisocruxum S.A.Hammer
Conophytum chrisolum S.A.Hammer
Conophytum ernstii subsp. ernstii S.A.Hammer
          subsp. cerebellum S.A.Hammer
Conophytum flavum subsp. flavum N.E.Br
          subsp. novicium (N.E.Br.) S.A.Hammer
Conophytum francoiseae (S.A.Hammer) S.A.Hammer
Conophytum fraternum (N.E.Br.) N.E.Br.
Conophytum globosum (N.E.Br.) N.E.Br.
Conophytum jucundum subsp. jucundum (N.E.Br.) N.E.Br.
            subsp. fragile (Tischer) S.A. Hammer
            subsp. marlothii (N.E.Br.) S.A. Hammer
            subsp. rushii (Schwantes) S.A. Hammer
Conophytum kubusanum N.E.Br.
Conophytum minutum var. minutum (Haw.) N.E.Br.
           var. nudum (Tischer) Boom
           var. pearsonii (N.E.Br.) Boom
Conophytum obscurum subsp. obscurum N.E.Br.
            subsp. barbatum (L.Bolus) S.A.Hammer
            subsp. sponsaliorum (S.A.Hammer) S.A.Hammer
            subsp. vitreopapillum (Rawé) S.A.Hammer
Conophytum ricardianum subsp. ricardianum Lösch & Tischer
             subsp. rubriflorum Tischer
Conophytum schlechteri Schwantes
Conophytum taylorianum subsp. taylorianum (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
             subsp. ernianum (Lösch & Tischer) De Boer ex S.A.Hammer
             subsp. rosynense S.A.Hammer
Conophytum wettsteinii (Berger) N.E.Br.

このセクションは平たい円錐形が倒立した形が特徴で「コマ型」と呼ばれます。
'小槌'は、C. wettsteiniiの選抜個体と考えられます。

minusc-s.jpg§ Minuscula(小さな足袋型〜小さく丸い体形)

Conophytum albiflorum (Rawé) S.A.Hammer
Conophytum auriflorum subsp. auriflorum Tischer
            subsp. turbiniforme (Rawé) Tischer
Conophytum bicarinatum L.Bolus
Conophytum brunneum S.A.Hammer
Conophytum bruynsii S.A.Hammer
Conophytum cubicum Pavelka
Conophytum ectypum subsp. ectypum N.E.Br.
           subsp. ectypum var. brownii (Tischer) Tischer
           subsp. cruciatum S.A.Hammer
           subsp. sulcatum (L.Bolus) S.A.Hammer
Conophytum fulleri L.Bolus
Conophytum irmae S.A.Hammer & Barnhill
Conophytum longibracteatum L.Bolus
Conophytum luckhoffii Lavis
Conophytum minusculum subsp. minusculum (N.E.Br.) N.E.Br.
             subsp. leipoldti (N.E.Br.) S.A.Hammer
Conophytum mirabile A.R.Mitchell & S.A. Hammer
Conophytum swanepoelianum subsp. swanepoelianum Rawé
               subsp. proliferans S.A.Hammer
               subsp. rubrolineatum (Rawé) S.A.Hammer
Conophytum tantillum subsp. tantillum N.E.Br.
           subsp. amicorum S.A.Hammer & Barnhill
           subsp. helenae (Rawé) S.A.Hammer
           subsp. inexpectatum S.A.Hammer
           subsp. lindenianum (Lavis & S.A.Hammer) S.A.Hammer
Conophytum tomasi J.J. Halda
Conophytum turrigerum (N.E.Br.) N.E.Br.
Conophytum violaciflorum Schick & Tischer

比較的小型で葉の融合度が高く、表皮に紋様や微毛を有する種が多い。

vanhee.jpg § Verrucosa(卵型の体形に点状の窓)

Conophytum smorenskaduense De Boer
Conophytum hermarium (S.A. Hammer) S.A. Hammer
Conophytum vanheerdei Tischer

サンギネウム.jpg§ Cylindrata(円筒〜心臓型の体形)

Conophytum khamiesbergense (L.Bolus) Schwantes
Conophytum reconditum subsp. reconditum A.R. Mitchell
             subsp. buysianum (A.R. Mitchell & S.A.Hammer) S.A. Hammer
Conophytum roodiae subsp. roodiae N.E.Br.
           subsp. corrugatum T.C. Smale
           subsp. cylindratum (Schwantes) T.C. Smale
           subsp. sanguineum (S.A.Hammer) T.C. Smale
Conophytum rugosum S.A. Hammer

pellcida.jpg§ Pellucida(心臓型の体形で頂部窓が模様を描く)

Conophytum arturolfago S.A.Hammer
Conophytum lithopsoides subsp. lithopsoides L.Bolus
             subsp. boreale (L.Bolus) S.A.Hammer
             subsp. koubergense (L.Bolus) S.A.Hammer
Conophytum pellucidum subsp. pellucidum var. pellucidum Schwantes
                      var. lilianum (Littlewood) S.A.Hammer
                      var. neohallii S.A.Hammer
                      var. terricolor (Tischer) Littlewood
            subsp. cupreatum var. terrestre (Tischer) S.A.Hammer
                     var. saueri S.A. Hammer & T.C. Smale


ophtha.jpg§ Ophthalmophyllum(半透明の窓を持つ)

Conophytum caroli Lavis
Conophytum concordans Rowley
Conophytum devium subsp. devium Rowley
           subsp. stiriiferum S.A.Hammer & Barnhill
Conophytum friedrichiae (Dinter) Schwantes
Conophytum limpidum S.A.Hammer
Conophytum longum N.E.Br.
Conophytum lydiae (Jacobsen) Rowley
Conophytum praesectum N.E.Br.
Conophytum pubescens (Tischer) Rowley
Conophytum verrucosum (Lavis) Rowley

かつてはOphthalmophyllum属として独立した属であった。
どの種も円筒形の体形で頂部に大きな窓を持つことから、容易にこのセクションに属することが判る。

subfenest.jpg§ Subfenestrata(円筒型の体形で点状の窓)

Conophytum concavum L.Bolus
Conophytum subfenestratum Sehwantes

burger.jpg§ Cheshire-feles(円錐型の体形で頂部に窓を持つ・昼咲き&夜咲き)

Conophytum achabense S.A.Hammer
Conophytum acutum L.Bolus L.Bolus
Conophytum burgeri L.Bolus
Conophytum hammeri G.Williamson & H.C.Kennedy
Conophytum maughanii subsp. maughanii N.E.Br.
            subsp. armeniacum S.A.Hammer
            subsp. latum (Tischer) S.A.Hammer
Conophytum phoeniceum S.A.Hammer
Conophytum ratum S.A.Hammer
Conophytum subterraneum T.Smale & T.Jacobs

球体が円錐形で、頂部に不明瞭な窓を持つものが多い。

SectCatp.jpg§ Cataphracta(丸〜独楽型の体形で硬い表皮・夜咲き)

Conophytum breve N.E.Br.
Conophytum calculus subsp. calculus (A.Berger) N.E.Br.
           subsp. vanzylii (Lavis) S.A.Hammer
Conophytum pageae (N.E.Br.) N.E.Br.
Conophytum stevens-jonesianum L.Bolus

表皮が白っぽいものや青味を帯びたものが多い。

carpia.jpg§ Saxetana(小型の足袋形・夜咲き)

Conophytum carpianum L.Bolus
Conophytum halenbergense (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
Conophytum hians N.E.Br.
Conophytum klinghardtense subsp. klinghardtense Rawé
              subsp. baradii (Rawé) S.A.Hammer
Conophytum loeschianum Tischer
Conophytum quaesitum subsp. quaesitum (N.E.Br.) N.E.Br.
            subsp. quaesitum var. rostratum (Tischer) S.A.Hammer
            subsp. densipunctatum (L.Bolus) S.A.Hammer
Conophytum saxetanum (N.E.Br.) N.E.Br.

angel-s.jpg§ Costata(独楽型〜四角の体形・夜咲き)

Conophytum angelicae subsp. angelicae (Dinter & Schwantes) N.E.Br.
            subsp. tetragonum Rawé & S.A.Hammer

stephan.jpg§ Barbata(小型で産毛のある丸い体形・夜咲き)

Conophytum depressum subsp. depressum Lavis
             subsp. perdurans S.A.Hammer
Conophytum pubicalyx Lavis
Conophytum stephanii subsp. stephanii Schwantes
            subsp. helmutii (Lavis) S.A.Hammer

§ Batrachia

Conophytum armianum S.A.Hammer

SectCono.jpg§ Conophytum(独楽型の体形で表皮に紋様・夜咲き)

Conophytum comptonii N.E.Br.
Conophytum ficiforme (Haw.) N.E.Br.
Conophytum joubertii Lavis
Conophytum minimum (Haw.) N.E.Br.
Conophytum obcordellum subsp. obcordellum (Haw.) N.E.Br.
             subsp. obcordellum var. ceresianum (L.Bolus) S.A.Hammer
             subsp. rolfii (De Boer) S.A.Hammer
             subsp. stenandrum (L.Bolus) S.A.Hammer
Conophytum piluliforme subsp. piluliforme (N.E.Br.) N.E.Br.
            subsp. edwardii (Schwantes) S.A.Hammer
Conophytum truncatum subsp. truncatum (Thunberg) N.E.Br.
            subsp. truncatum var. wiggettiae (N.E.Br.) Rawé
            subsp. viridicatum (N.E.Br.) S.A.Hammer
Conophytum uviforme subsp. uviforme (Haw.) N.E.Br.
            subsp. decoratum (N.E.Br.) S.A.Hammer
            subsp. rauhii (Tischer) S.A.Hammer
            subsp. subincanum (Tischer) S.A.Hammer